zondag 8 februari 2009

Rust roest - Roest rust niet

Water en zuurstof vreten samen de wereld op. Over een plaat staal van een centimeter dikte doen ze tien jaar. Geholpen door het water verbindt de zuurstof zich met het ijzer tot een verbinding die even ingewikkeld is als broos. Het ijzer verkruimelt. Aanvankelijk weet het eerste laagje roest het blanke staal daaronder te beschermen, maar het is te kwetsbaar om dat lang vol te houden. De beste bescherming is verf of lak, maar ook daar weet zuurstof wel raad mee, nu geholpen door licht. Licht is niets anders dan een vorm van energie. Kleurstoffen nemen die energie op tot ze er letterlijk van barsten. De moleculen vallen uiteen waardoor de kleur verandert. Om te voorkomen dat hun schilderijen, wandtapijten, opgezette dieren of manuscripten nog verder vervallen, houden musea het gevaarlijkste buitenlicht - UV - met gekleurde ramen buiten en draaien ze het kunstlicht laag.

Weer en wind dringen ook door in de museumdirecteur, in jouw lichaam en het mijne. Tien- à vijftienmaal per minuut nemen we er een flinke teug van. Zo komen weer en wind in onze longen terecht, die er de zuurstof uithalen. Via het bloed wordt deze uiterst agressieve stof tot in alle uithoeken van het lichaam verspreid. Het kan niet anders in deze vochtige omgeving of onze organen gaan roesten. Het is dus maar goed dat de zuurstof in de lucht met viermaal zoveel stikstof verdund is. Maar daarmee is ze niet onschadelijk gemaakt. Het grootste gevaar dreigt van zuurstof in de vorm van vrije radicalen, de molecules from Hell. Een radicaal is een molecuul dat een elektron mist. Om dit tekort aan te vullen, steelt het een elektron van een andere stof, die daardoor beschadigd raakt. Dagelijks wordt het DNA van elke cel duizenden malen aangetast. Het overgrote deel van de schade wordt gerepareerd, of voorkomen door antioxidanten die een elektron kunnen missen, maar er blijven littekens. Zo veroudert het DNA en daarmee de gehele cel; een mens roest van binnenuit weg...

3 opmerkingen:

Anoniem zei

ha jokie,

leuke verhalen. Allemaal ontzettend technisch en over onderwerpen en details waar ik niets van weet, maar toch. Goed dat je dit durft en extern naar buiten treedt.

JL zei

Dankje, nolio!
Zie het als een luchtige manier van horizonverbreding. Als ik een aardig onderwerp tegenkom, diep ik het uit en probeer ik één of twee bruggetjes te bouwen. Lees ik het concept later zelf met plezier terug, dan lijkt me dat dit voor een ander ook kan gelden en wordt het gepubliceerd.

Anoniem zei

Laat ik nou volgens mijn astrologische duiding ook 'horizonverbreding' nastreven: letterlijk door te reizen, en figuurlijk door me in heel veel onderwerpen te verdiepen (te lezen).
Nou, daar komen jouw stukjes goed bij van pas.
Ik vind ze erg leuk om te lezen.