Kwalzilla

Monsters spreken tot de verbeelding, zeker als ze er buitenaards uitzien en helemaal met een naam als Nomura. Niet afkomstig uit een slechte Japanse science fiction-film, maar uit de Japanse zeeën.

Met een doorsnede van ruim twee meter en een gewicht van 200 kilo schoon aan de haak is de echizen kurage de natte droom van duikers en de nachtmerrie van vissers. Ze zijn betoverend mooi om te zien, maar kunnen een vissersvloot volledig ontwrichten. Wanneer ze terechtkomen in de netconstructies ruïneren ze deze met hun gewicht en verpletteren ze de vissen die erin zitten, met alle schadelijke gevolgen voor de kwaliteit en kwantiteit van de vangst.

Tot het jaar 2000 werden de reuzenkwallen in bescheiden aantallen waargenomen. Maar de laatste tijd dobberen ware armada's van honderden miljoenen exemplaren elk najaar op de wateren die Japan scheiden van het Aziatische vasteland. De excentrieke Japanners kennende is het geen wilde gok dat de Nomura vernoemd is naar wijlen admiraal Nomura van de Japanse Keizerlijke Marine.

Er bestaat geen harde consensus over de oorzaak van de recente explosieve groei, maar de invasie heeft de Japanse regering ertoe gedreven een aantal studies op te starten naar dit dier, waarover weinig bekend is wat voortplantings- en migratiegebruiken betreft. In elk geval past de kwal een enorm effectieve overlevingsstrategie toe als hij aangevallen of gedood wordt: miljarden spermatozoïden en eitjes worden losgelaten. De bevruchte larven hechten zich aan koraal en rotsen om onder gunstiger omstandigheden, soms jaren later, volwassen te worden.
Wetenschappers hebben uiteenlopende ideeën over wat de oorzaak zou zijn van de immense zwermen Nomura's. Overvloedige regenval in de zomers in China zou zorgen voor extra toevoer van voedingsstoffen afkomstig van landbouw- en industriegrond, via rivieren uitmondend in de kustwateren. Een ideale voedingsbodem voor algen die dienen als voer voor plankton, dat op zijn beurt op het menu van de Nomura staat. Bovendien zou de grote stroom regenwater de dieren richting Japan stuwen. Ook het broeikas-effect zou een bijdrage leveren: een stijging in watertemperatuur heeft gezorgd voor ideale omstandigheden voor voortplanting. Tot slot zou overbevissing van hun natuurlijke vijanden ervoor zorgen dat meer kwallen en hun kleintjes overleven om uit te groeien tot maatje XXXXXL.

Terwijl de onderzoeken lopen, worstelen de Japanse vissers met een andere kwestie: wat te doen met de gevangen kwallen? Tot dusver hebben vindingrijke hengelaars hun ongeplande vangst gebruikt als aas voor krabben, als kunstmest, als huidsmeerseltje en als snack. De Japanse keuken wordt geroemd om allerhande hapjes met zeewier, rauwe vis en schaal- en schelpdieren, maar de kwal is er een ongebruikelijk ingrediënt. In China staat-ie vaker op het menu en vooral kustgemeenten stunten er met deze trendy delicatesse - als soep, als yoghurt of gedroogd en gezouten opgediend met komkommer en azijn-sojasaus. Ik lust er wel pap van.