Inktblauw bloed

Paarden worden edele dieren genoemd: ze hebben geen kop en geen poten, maar een hoofd en benen. De octopus heeft wél een kop en poten en deze zijn ook nog eens rechtstreeks met elkaar verbonden. In het dierenrijk is deze handige jongen daarom onderdeel van de klasse der Cephalopoda, oftewel koppotigen. Over poten hoor je trouwens niemand: we zeggen altijd dat-ie acht armen heeft. (Om het nog ingewikkelder te maken: 'octopus' komt van het Griekse ὀκτάπους: achtvoetig.)

'Koppotig' klinkt misschien allesbehalve edel, maar vergis je niet: een octopus heeft écht blauw bloed! De blauwe kleur wordt veroorzaakt door hemocyanine, een koperrijk eiwit dat in octopusbloed voor zuurstofbinding aan het plasma zorgt. (Bij mensen is dit hemoglobine, ijzer en binding aan rode bloedlichaampjes.) In koud water werkt dit uitstekend, maar in een warme omgeving minder goed, waardoor de octopus een wat slome indruk kan wekken. Om dit lage zuurstofgehalte te compenseren, heeft de octopus een hoge bloeddruk en drie harten. Eén hart voor de bloedcirculatie en twee om zuurstofrijk bloed door beide kieuwen te pompen. Hiermee is het sprookje dat de octopus een harteloos zeemonster zou zijn de wereld uit.